Het conflict met Rusland veroorzaakt niet alleen een crisis in Oekraïne, maar is ook een grote ramp voor andere crisisgebieden in de wereld. Zo heeft de haperende graanexport uit Oekraïne de voedselprijzen wereldwijd opgestuwd, terwijl tegelijkertijd miljarden euro's voor noodhulp werden verplaatst uit onder andere Afrika naar Oekraïne. "Zoals altijd zijn de meest kwetsbaren op de wereld hiervan de dupe", constateert algemeen directeur Chris Lukkien in het deze week gepubliceerde ZOA-jaarverslag over 2022.


Wereldwijde gevolgen

Het jaar 2022 werd ook voor de Nederlandse noodhulporganisatie ZOA gekleurd door het conflict in Oekraïne. Niet alleen startte ZOA in Oekraïne met een noodhulp- en wederopbouwprogramma, ook waren de gevolgen voelbaar in de programma's in met name Afrika en het Midden-Oosten. Stijgende graan- en energieprijzen veroorzaakten een wereldwijde hyperinflatie die ook de kosten voor noodhulp opstuwden. Zo hadden lokale ZOA-werknemers meer loon nodig om zelf de inflatie het hoofd te kunnen bieden. Maar ook hulpgoederen werden duurder, terwijl de beschikbaarheid van institutionele fondsen afnam.

Trouwe achterban

Tegelijk laat het jaarverslag ook de kracht zien van de betrokken donateurs van ZOA. "Ik ben ontroerd en diep dankbaar dat de achterban van ZOA gemotiveerd was om snel te reageren", zegt Lukkien. Ondanks de energiecrisis en inflatie in Nederland ontving ZOA een recordbedrag aan giften van particulieren, kerken en bedrijven. "We konden daardoor direct aan de slag in Oekraïne, waar we duizenden mensen van de nodige financiële middelen konden voorzien om voedsel en andere essentiële zaken te kopen. Daarnaast hielpen we met het herstellen van honderden door de oorlog beschadigde huizen."

Impact klimaatverandering

Naast conflicten en inflatie worden kwetsbare gebieden in toenemende mate geraakt door klimaatverandering, concludeert ZOA in haar jaarverslag. Droogte, overstromingen en orkanen veroorzaken verwoesting, schaarste, en migratie en leiden regelmatig tot conflicten. "Extreem weer komt steeds vaker voor in de landen waar wij werken", ziet Lukkien. "De hulpvraag in de wereld neemt daarmee enorm toe. Mede dankzij trouwe donateurs kunnen we doorgaan met ons werk, maar er is nog veel meer nodig."

Grondoorzaken

Het werk van ZOA is niet alleen gericht op acute nood, maar werkt ook aan grondoorzaken. Voedselzekerheid wordt bevorderd door onder andere boeren te ondersteunen in diversificatie en het verbouwen van klimaatbestendige gewassen. Ook helpt ZOA in meerdere landen de landrechten voor particulieren vast te leggen. Lukkien: "Samen met de lokale bevolking werken we aan de oorzaken van conflicten, die vaak over grond gaan. Vanuit ons christelijk geloof worden we geïnspireerd om te bouwen aan een wereld waarin mensen in vrede een waardig leven kunnen leiden. Een beeld als dit laat de essentie van ZOA zien: werken van noodhulp naar wederopbouw."

Record inkomsten

ZOA's totale inkomsten kwamen in 2022 uit op ruim €66,4 miljoen, een stijging van bijna een kwart ten opzichte van de inkomsten het jaar ervoor. Vooral de niet-institutionele inkomsten groeiden spectaculair in 2022: een toename van 70 procent naar €18,4 miljoen. Ook met deze groei bleef het percentage dat aan de directe doelstelling van ZOA besteed werd, stabiel op 94,7 procent. In totaal bereikten de hulpprogramma's van ZOA vorig kalenderjaar wereldwijd 2,3 miljoen mensen.

Het ZOA-jaarverslag 2022 staat nu online: www.zoa.nl/jaarverslag